… want iedereen heeft behoefte aan erkenning, en velen hebben behoefte aan herkenning en verkenning van zichzelf. Zelfkennis is het begin van alle wijsheid en levensvreugde. Levensvreugde en wijsheid is het kloppend hart van een gezonde samenleving en gezonde samenwerking.
De Spiegel
… voor het ontwikkelen van persoonlijke visie en ‘eigen-wijsheid’. Zoals keizer-filosoof Marcus Aurelius (121-180) al zei: Graaf in je binnenste. Daar is de bron van het goede en die kan steeds weer opborrelen als je steeds weer graaft.
De uil
De uil was in de klassieke oudheid een symbool van kennis, wijsheid en scherpzinnigheid. In de Griekse mythologie werd Pallas Athena, de godin van de wijsheid, vertegenwoordigd of vergezeld door een uil. Haar Romeinse equivalent was de godin Minerva. Nog steeds staat de uil symbool voor wijsheid, studie en wetenschap.
Wat mij bijzonder inspireert is de natuur als de context waarin we leven. Binnen deze context is er de noodzaak om samen te komen tot een verdraagzame vorm van samenleven. Aristoteles en Levinas zijn daarbij voor mij belangrijke denkers. Naast het concept van ‘het juiste midden’ van Aristoteles, is er het principe van ‘het gelaat van de Ander’ van Levinas. Dit verwijst naar de individuele oproep die aan ons wordt gedaan door de confronterende aanwezigheid en ervaring van een ander mens of wezen. Het gaat om de ontroering die dit in ons kan veroorzaken. Levinas zei: “In het gelaat van de Ander herkennen we God”. De film ‘HUMAN’ is hier een voorbeeld van. Wil je meer weten over mijn levensfilosofie en principes als mens en filosoof? Lees dan verder.
Filosofie, de liefde voor wijsheid, start met de drang om te begrijpen wat iets is en waarom het is zoals het is. Het houdt in dat je erkent op zoek te zijn naar wijsheid zonder deze te bezitten. Wanneer je meent wijs te zijn, eindigt je zoektocht naar wijsheid en daarmee ook het filosoferen. Filosofie wordt beschouwd als een wetenschap, wat direct leidt tot een eerste filosofische vraag: Hoe kan iets een wetenschap zijn als die wetenschap zelf stelt dat je nooit iets met zekerheid kunt weten?
Academische of praktische en toegepaste filosofie
Filosofie is doorgaans onderverdeeld in academische en praktische filosofie. Academische filosofie houdt zich bezig met het reflecteren op denkers en hun ideeĂ«n. Men kan zich verdiepen in het werk van Plato en Aristoteles, Hegel en Nietzsche, en vele andere beroemde filosofen. Vervolgens is men in staat om aan anderen uit te leggen hoe volgens deze denkers de zaken in elkaar steken. Praktische filosofie richt zich op jou: je gedachten en de manier waarop je vorm geeft aan je leven. Wie ben je, wat zijn je ideeĂ«n en hoe zijn deze ideeĂ«n in jou ontstaan? Leef je in overeenstemming met je ideeĂ«n, of handel je soms anders onder druk van omstandigheden? Je reflecteert op je eigen overtuigingen en evalueert deze opnieuw aan de hand van je eigen vragen en die van anderen. Het omvat vragen zoals: Wat is een zinvol leven voor mij? Bestaat er een absolute waarheid, en wat is goed en rechtvaardig als die waarheid niet bestaat? Hoe ga ik om met mijn eigen falen of dat van de wereld? Is het mogelijk om niet over ‘de’ wereld te spreken, maar altijd over ‘mijn’ wereld? Hoe blijf ik integer in een wereld die zelf niet integer lijkt te zijn? En zijn mijn antwoorden ook van toepassing op anderen, of juist niet? Deze vragen worden existentiĂ«le vragen genoemd. Ze betreffen levens- en carrièrekwesties, maar ook ethische dilemma’s in bestuur, organisatie en maatschappij. Het draait om de kunst van het leiden van een goed leven en het nakomen van je verantwoordelijkheden. Praktische filosofie wordt ook vaker vergeleken met therapie.
Filosofie voor wie?
Filosoferen staat open voor iedereen, niet alleen voor degenen die filosofie hebben gestudeerd. Wie bereid is te denken, kan filosoferen. Het is essentieel om geraakt te worden, open te staan voor nieuwe en verrassende ideeĂ«n. Dit vereist moed, vaardigheid, inzicht, maar ook een gezonde dosis humor en het vermogen tot relativeren. Dit vormt de ‘levenskunst’. Het is aan ons, aan jou en aan mij, om in onze eigen spiegel te kijken, diep in onszelf te graven en de persoonlijke bron van wijsheid te vinden waar Marcus Aurelius op doelt.
Waarom filosofie en samen filosoferen van maatschappelijk belang is…
Actuele agenda
Unieke kans! Drie volledig verzorgde midweken levenskunst in de natuur. Locatie: Hoeve Wetermans, Diepenveenseweg 17, 8121PN Olst Organisatie en begeleiding: filosoof Trees Schopman. Kosten: €695,- p.p.
Trees Schopman is initiatiefnemer van het digitale platform ‘Filosoferen in Deventer’. Dit platform is een gratis service om filosofie toegankelijk te maken voor breed publiek.Het is een site waar zowel particulieren als instanties hun voordeel mee kunnen doen. Je vindt er tips om zelfstandig met filosofie aan de slag te gaan. Aanbieders kunnen hier hun filosofische activiteit aanmelden. Mensen die samen met anderen willen filosoferen kunnen hier een activiteit naar keuze vinden of een oproep plaatsen.