De Spiegel – Praktische filosofie en levenskunst

De Spiegel is een praktijk voor praktische filosofie. Zij organiseert publieksfilosofie zoals filosofiecafé, filosofiecursussen zoals levenskunst, verbindingskunst en ethiek, maar ook socratisch onderzoek op aanvraag. Weet je al wat je zoekt? Bekijk dan de agenda of gebruik het contactformulier voor je vraag.

Filosofie

Filosofie, de liefde voor wijsheid, start met de drang om te begrijpen wat iets is en waarom het is zoals het is. Het houdt in dat je erkent op zoek te zijn naar wijsheid zonder deze te bezitten. Wanneer je meent wijs te zijn, eindigt je zoektocht naar wijsheid en daarmee ook het filosoferen. Filosofie wordt beschouwd als een wetenschap, wat direct leidt tot een eerste filosofische vraag: Hoe kan iets een wetenschap zijn als die wetenschap zelf stelt dat je nooit iets met zekerheid kunt weten?

Academische of praktische en toegepaste filosofie

Filosofie is doorgaans onderverdeeld in academische en praktische filosofie.
Academische filosofie houdt zich bezig met het reflecteren op denkers en hun ideeën. Men kan zich verdiepen in het werk van Plato en Aristoteles, Hegel en Nietzsche, en vele andere beroemde filosofen. Vervolgens is men in staat om aan anderen uit te leggen hoe volgens deze denkers de zaken in elkaar steken.
Praktische filosofie richt zich op jou: je gedachten en de manier waarop je vorm geeft aan je leven. Wie ben je, wat zijn je ideeën en hoe zijn deze ideeën in jou ontstaan? Leef je in overeenstemming met je ideeën, of handel je soms anders onder druk van omstandigheden? Je reflecteert op je eigen overtuigingen en evalueert deze opnieuw aan de hand van je eigen vragen en die van anderen. Het omvat vragen zoals: Wat is een zinvol leven voor mij? Bestaat er een absolute waarheid, en wat is goed en rechtvaardig als die waarheid niet bestaat? Hoe ga ik om met mijn eigen falen of dat van de wereld? Is het mogelijk om niet over ‘de’ wereld te spreken, maar altijd over ‘mijn’ wereld? Hoe blijf ik integer in een wereld die zelf niet integer lijkt te zijn? En zijn mijn antwoorden ook van toepassing op anderen, of juist niet? Deze vragen worden existentiële vragen genoemd. Ze betreffen levens- en carrièrekwesties, maar ook ethische dilemma’s in bestuur, organisatie en maatschappij. Het draait om de kunst van het leiden van een goed leven en het nakomen van je verantwoordelijkheden. Praktische filosofie wordt ook vaker vergeleken met therapie.

Filosofie voor wie?

Filosoferen staat open voor iedereen, niet alleen voor degenen die filosofie hebben gestudeerd. Wie bereid is te denken, kan filosoferen. Het is essentieel om geraakt te worden, open te staan voor nieuwe en verrassende ideeën. Dit vereist moed, vaardigheid, inzicht, maar ook een gezonde dosis humor en het vermogen tot relativeren. Dit vormt de ‘levenskunst’. Het is aan ons, aan jou en aan mij, om in onze eigen spiegel te kijken, diep in onszelf te graven en de persoonlijke bron van wijsheid te vinden waar Marcus Aurelius op doelt.

Waarom filosofie en samen filosoferen van maatschappelijk belang is…