De Spiegel – Filosofische Praktijk Deventer

… want iedereen heeft behoefte aan erkenning,
en velen hebben behoefte aan herkenning en verkenning van zichzelf.
Zelfkennis is het begin van alle wijsheid en levensvreugde,
Levensvreugde en wijsheid is het kloppend hart
van een gezonde samenleving en gezonde organisaties.

De Spiegel

voor het ontwikkelen van persoonlijke visie en ‘eigen-wijsheid’.
Zoals keizer-filosoof Marcus Aurelius (121-180) al zei: Graaf in je binnenste. Daar is de bron van het goede en die kan steeds weer opborrelen als je steeds weer graaft.

De uil

De uil was in de klassieke oudheid een symbool van kennis, wijsheid en scherpzinnigheid. In de Griekse mythologie werd Pallas Athena, de godin van de wijsheid, vertegenwoordigd of vergezeld door een uil. Haar Romeinse equivalent was de godin Minerva. Nog steeds staat de uil symbool voor wijsheid, studie en wetenschap.

Scrol verder voor meer informatie over praktische filosofie; publieksfilosofie, filosofiecursussen en actuele agenda

Praktische filosofie en levenskunst

De Spiegel is een praktijk voor praktische filosofie. Zij organiseert publieksfilosofie zoals filosofiecafé, filosofiecursussen en socratisch onderzoek op aanvraag. Weet je al wat je zoekt? Zie hier de al geplande evenementen.

Filosofie

Filosofie (liefde voor wijsheid) begint met willen weten wat iets is, en waarom iets is zoals het is. Het betekent dat je accepteert dat je wijsheid zoekt, maar deze niet bezit. Zodra je wijs denkt te zijn, stopt je zoeken naar wijsheid en daarmee ook jouw filosoferen. Filosofie wordt gezien als een wetenschap, en daarmee heb je gelijk je eerste filosofische vraag te pakken. Want hoe kan iets een wetenschap zijn als die wetenschap zelf al inhoudt dat je nooit iets zeker kunt weten en niet moet ophouden vraagtekens te plaatsen? Filosoferen gaat dus over het denken zelf, en vreemd genoeg niet over het vinden van een antwoord. Filosofie zet vraagtekens bij het vanzelfsprekende. Het schudt ons denken op. 

Academische of praktische filosofie

Filosofie wordt in de regel opgedeeld in academische en praktische filosofie. Academische filosofie is denken over denkers en hun ideeën. Je kunt je verdiepen in Plato en Aristoteles, in Hegel en Nietzsche. Je kunt je verdiepen in de methodiek van de fenomenologie en de logica. En daarna kun je vast aan anderen vertellen hoe één en ander volgens andere denkers in elkaar zit.
Praktische filosofie gaat over wie jij bent en wat jouw ideeën zijn. Je denkt na over je eigen overtuigingen en toetst deze opnieuw met behulp van eigen of andermans vragen en ideeën. Het gaat over vragen als ... wat is voor mij goed en rechtvaardig, waar en goed? Hoe ga ik om met tegenslag, conflicten, lijden en verdriet? Wat is vriendschap, geluk of liefde voor mij? Hoe en waar vind ik bezieling – wat is bezieling eigenlijk voor mij? Hoe ga ik integer om met verantwoordelijkheden voor mijzelf, mijn kinderen, mijn naasten, mijn werk of bedrijf en de samenleving waarin ik mij bevind? En wat is integriteit eigenlijk voor mij? Laten we ook de natuur niet vergeten! Hoe zie ik natuur? Wat is voor mij duurzaam ondernemen of duurzaam leven?  En als dit voor mij geldt, kan en mag dit dan ook voor anderen gelden? Of juist niet? Dit soort vragen noemen we existentiële en ethische vragen. Het gaat over levens- en loopbaanvragen, maar ook over ethische dilemma’s binnen bestuur, organisatie en samenleving. Het gaat om de kunst een goed leven te leiden en je verantwoordelijkheid voor ‘samen-leven’ waar te maken.

Wie kan filosoferen?

Filosofie is niet voorbehouden aan filosofen, iedereen die wil denken kan filosoferen. Belangrijk is dat je je laat raken, dat je open staat voor het nieuwe en het verrassende. Dit vraagt moed, vaardigheid en inzicht, en ook de nodige humor en relativeringsvermogen. Dit is ‘levenskunst’. Aan ons, aan jou en mij, om in de eigen spiegel te kijken, in het eigen binnenste te graven en de persoonlijke bron van wijsheid te ontdekken waar Marcus Aurelius naar verwijst.

Bij de Spiegel – Filosofische Praktijk Deventer/Diepenveen kun je terecht voor

Je kunt je hier rechtstreeks aanmelden voor geplande evenementen.

Waarom filosofie en samen filosoferen van maatschappelijk belang is…

Trees Schopman, filosoof

De vrouw achter deze site ben ik, Trees Schopman,
senior want moeder en oma, ondertussen initiatiefnemer van allerlei denk-ontmoetingen. Want denken is broodnodig. En de behoefte aan samen denken is een dorst die velen ervaren. We zoeken  naar een levensfilosofie als houvast en grond onder onze voeten. Hieronder lees je een stukje van mijn levensfilosofie.

Mijn eerste uitgangspunt is dat het leven een leerproces is.
Het leven kenmerkt zich door heel plezierige, maar ook door heel verdrietige gebeurtenissen. We hebben beide nodig om ons te ontwikkelen. Of beter gezegd… we herkennen ons geluk omdat we ook verdrietige of minder plezierige dingen kennen en omgekeerd. We zouden het licht niet als licht herkennen als er geen duisternis was. Alles bestaat dus bij gratie van zijn tegenpool.

Mijn tweede uitgangspunt is dat ons verlangen naar geluk de wegwijzer is voor ons fysieke en geestelijke evenwicht.
Hierin sluit ik aan bij de denkwijze van de Griekse filosoof Aristoteles (384-322 v. Chr.). Als we ‘ongehinderd en optimaal’ functioneren dan zijn we ‘gelukt’ en voelen we ons gelukkig. Dit is de hoogste vorm die we als mens kunnen bereiken. Daar verlangen we naar, en zijn we voortdurend naar op zoek. Nu verwarren we het meer kortstondige genot te vaak met geluk. Dit kan ons op een dwaalspoor brengen zoals bijvoorbeeld bij verslaving. Aristoteles zegt dat het belangrijk is dat we onderscheid leren maken tussen genot dat uiteindelijk zal leiden tot ons geluk, en genot dat leidt tot ‘verloedering’ en onze ondergang. Vervolgens verwijst hij naar opvoeding (onderwijs) en wetgeving die ons de juiste vormen van genot zouden moeten leren. Ik voeg  psychosociale begeleiding, het filosofisch consult, het socratich gesprek en coaching toe als instrumenten om dit onderscheid te leren maken.

plato+aristoteles1200x500Plato en Aristoteles: ‘De school van Athene’, een schilderij van Rafaël

Mijn derde uitgangspunt is dat er meer is dan alleen dit aardse leven, en dat dit aardse leven een fase is in een groter geheel.

Dit uitgangspunt vind je terug in alle religies en vind je eveneens terug bij vele filosofen. Binnen de empirische wetenschap staat men sceptisch tegenover dit uitgangspunt. Deze tweestrijd is prachtig uitgebeeld in het bovenstaande beeld van Plato en Aristoteles. Alhoewel beide filosofen uitgingen van de veronderstelling dat er meer was dan alleen dit aardse geheel, verwees Plato (427-347 v. Chr.) naar het idee aan gene zijde als bron van kennis en afspiegeling van alle aardse objecten en voorstellingen, terwijl Aristoteles (leerling van Plato) wees op het belang van de empirische waarneming als bron van alle kennis. Ik zoek het midden tussen die twee benaderingswijzen.

Wat mij bijzonder inspireert – naast het begrip ‘het juiste midden’ van Aristoteles – is het principe van ‘het gelaat van de Ander‘ van Levinas. Dit verwijst naar het individuele appel dat op ons wordt gedaan door de confronterende aanwezigheid en beleving van de andere mens of het andere wezen. Het betreft de ontroering die dit bij ons teweeg kan brengen. Levinas zei: “we herkennen God in het gelaat van de Ander“. De film ‘HUMAN’ vind ik hier bij uitstek een voorbeeld van.

Zie hier mijn CV.
Wil je meer weten via een persoonlijk kennismakingsgesprek? Neem dan nu contact op.


Actuele agenda

Vanaf 18 september 2023 starten weer de nieuwe cursussen drieluik levenskunst, drieluik verbindingskunst, kijken naar ethiek.

In de laatste week van januari starten de cursussen van voorjaar 2024.

Lees HIER al vast meer over alle geplande evenementen en meld je aan..

Je kunt je ook inschrijven voor de maandelijkse nieuwsbrief, dan krijg je het actuele nieuws in je mailbox.
Alleen een korte vraag of bericht? Gebruik dan het contactformulier.